Blog

Zaufaj dłoniom. Jak działa osteopatia i kim jest osteopata?

...

Osteopatia to dziedzina medycyny manualnej, która zyskuje coraz większe uznanie wśród pacjentów oraz środowisk medycznych. Łączy w sobie precyzję wiedzy anatomicznej, empatię podejścia terapeutycznego i szacunek do naturalnych mechanizmów samoregulacji organizmu. W tym artykule odpowiem na pytanie: czym jest osteopatia, kim jest osteopata i w jakich przypadkach warto skorzystać z tej formy terapii?

...

Czym jest osteopatia?

Osteopatia to holistyczna metoda diagnozowania i leczenia, opierająca się na założeniu, że zdrowie człowieka zależy od harmonijnej współpracy wszystkich układów w ciele: mięśniowo-szkieletowego, nerwowego, krwionośnego, limfatycznego i narządów wewnętrznych. W centrum uwagi znajduje się relacja między strukturą a funkcją, a terapia ma na celu przywrócenie balansu w organizmie i wspieranie jego zdolności do samoleczenia.

Twórcą osteopatii był amerykański lekarz Andrew Taylor Still, który w 1874 roku zaproponował nowatorską jak na swoje czasy koncepcję medyczną, podkreślającą znaczenie manualnego oddziaływania na ciało jako kluczowego elementu terapii.

Kim jest osteopata?

Osteopata to wysoko wykwalifikowany specjalista, który ukończył kilkuletnie, podyplomowe szkolenie osteopatyczne (np. 5-letni kurs na poziomie akademickim). W Polsce osteopatą może zostać lekarz medycyny lub fizjoterapeuta, który uzyska odpowiednie wykształcenie w ramach renomowanych ośrodków, takich jak Still Academy of Osteopathy, FICO Osteopathy Academy czy Akademia Osteopatii.

Osteopata wykorzystuje w pracy swoje dłonie, posługując się precyzyjnymi technikami manualnymi, które obejmują m.in. manipulacje stawowe, mobilizacje tkanek miękkich, techniki czaszkowo-krzyżowe, trzewne (wisceralne) i powięziowe.

Czym różni się osteopatia od fizjoterapii?

Choć osteopatia i fizjoterapia mają wspólny cel – poprawę zdrowia pacjenta – różnią się filozofią, podejściem diagnostycznym i metodami pracy.

Fizjoterapia koncentruje się głównie na usprawnianiu funkcji narządu ruchu po urazach, operacjach, w stanach przewlekłych, przy pomocy ćwiczeń, fizykoterapii oraz terapii manualnej. Jest dziedziną silnie osadzoną w protokołach rehabilitacyjnych i często pracuje w oparciu o diagnozę lekarską.

Osteopatia, natomiast, traktuje ciało jako dynamiczną całość. Terapeuta poszukuje pierwotnych przyczyn zaburzeń zdrowotnych, nawet jeśli objawy występują w innym miejscu niż źródło problemu. W pracy osteopaty liczy się precyzyjna palpacja, analiza napięć tkanek i dążenie do przywrócenia równowagi strukturalno-funkcjonalnej bez korzystania z urządzeń czy aparatury.

W praktyce często dochodzi do integracji obu podejść – fizjoterapia może uzupełniać osteopatię i odwrotnie – zwłaszcza gdy pacjent wymaga kompleksowej opieki.

Główne zasady osteopatii

  • Ciało stanowi jedność – struktura, psychika i funkcja są ze sobą nierozerwalnie powiązane.
  • Organizm ma zdolność do samoregulacji – celem osteopaty nie jest "leczenie choroby", ale stworzenie warunków do aktywacji wewnętrznych mechanizmów naprawczych.
  • Struktura i funkcja wzajemnie na siebie wpływają – zaburzenie jednej z nich pociąga za sobą zmianę drugiej.

Jak wygląda terapia osteopatyczna?

Wizyta u osteopaty rozpoczyna się od dokładnego wywiadu i badania manualnego. Terapeuta ocenia biomechanikę ciała, napięcia tkanek, ruchomość stawów i funkcjonowanie układów narządowych. Terapia przebiega bezinwazyjnie, bez użycia leków – poprzez odpowiednio dobrane techniki manualne.

Najczęściej stosowane techniki:

  • Manipulacje stawowe – poprawiają ruchomość, zmniejszają ból.
  • Terapia powięziowa i mięśniowo-powięziowa – uwalnia napięcia i zwiększa elastyczność tkanek.
  • Terapia wisceralna – wspomaga mobilność narządów wewnętrznych.
  • Terapia czaszkowo-krzyżowa – działa na centralny układ nerwowy i płyny mózgowo-rdzeniowe.
  • Techniki BLT, SCS, MET – zaawansowane metody pracy z napięciami i dysbalansem strukturalnym.

W jakich przypadkach warto udać się do osteopaty?

Osteopatia sprawdza się w terapii m.in.:
  • bólów kręgosłupa i stawów (dyskopatia, rwa kulszowa, zmiany zwyrodnieniowe),
  • migren i napięciowych bólów głowy,/li>
  • problemów z trawieniem i pracą jelit,
  • dolegliwości uroginekologicznych (bolesne miesiączki, bóle miednicy),
  • zaburzeń lękowych i stanów napięcia nerwowego,
  • wad postawy i zaburzeń u dzieci (kolki, asymetrie, zaburzenia ssania),
  • wsparcia kobiet w ciąży,
  • przewlekłych zespołów przeciążeniowych u sportowców.

Podsumowanie

Osteopatia to sztuka i nauka manualnego wspierania zdrowia. Bazując na holistycznym spojrzeniu na człowieka, osteopata nie tylko łagodzi objawy, ale szuka ich źródła i pracuje z całym ciałem. To metoda dla osób szukających głębszego podejścia do zdrowia, która integruje wiedzę medyczną, empatię i precyzję terapeutyczną.

"Lekarz powinien szukać zdrowia. Chorobę potrafi znaleźć każdy." – A.T. Still

Zapraszam do skorzystania z konsultacji w Centrum Medycyny Zintegrowanej Hand-Med i doświadczenia skuteczności osteopatii na własnej skórze.

Grzegorz Zaborowski – Dyplomowany Osteopata w Hand-Med

Dowody naukowe i publikacje :

1. Bordoni B., Escher A.R.: Jr. Osteopathic Principles: The Inspiration of Every Science Is Its Change. Cureus. 2021 Jan 4;13(1):e12478.

2. Lunghi C., Baroni F., Amodio A., Consorti G., Tramontano M., Liem T.: Patient Active Approaches in Osteopathic Practice: A Scoping Review. Healthcare (Basel). 2022 Mar 14;10(3):524

3. Franke, H. et al. (2014). Osteopathic manipulative treatment for nonspecific low back pain: a systematic review and meta-analysis. BMC Musculoskeletal Disorders, 15:286.

4. Licciardone, J. C. (2010). Osteopathic manipulative treatment in back pain and other musculoskeletal pain syndromes. Clinical Rheumatology, 29(10):1213–1215.