Manipulacje Krótkodźwigniowe HVLA

Manipulacje stawów lub inaczej techniki manipulacyjne to powszechnie znany sposób leczenia. Wykorzystuje się je w osteopatii, chiropraktyce, terapii manualnej oraz innych pokrewnych dziedzinach medycznych. Manipulacje stawów wykorzystuje się do korekcji i specyficznej mobilizacji stawów a efekt dobrze wykonanej techniki wpływa pozytywnie na układ nerwowy, krwionośny, limfatyczny i mięśniowo szkieletowy.

HVLA oznacza High VelocityLowAmplitude (Duża Prędkość Niska Amplituda).Zabieg polega na przyłożeniu do stawu pacjenta siły (impulsu) o bardzo małej amplitudzie, lecz dużej szybkości w ściśle określonym kierunku, która prowadzi do słyszalnego „kliknięcia” oraz odruchowego zmniejszenia spazmu mięśniowego w obrębie stawu oraz tkankach powiązanych z nim neurologicznie.

Techniki manipulacyjne HVLA wykorzystwane są w wielu koncepcjach medycyny manualnej, w tym osteopatii, chiropraktyce i wielu metodach terapii manualnej. Uznawane są za jedne z najbardziej efektywnych i najbardziej bezpiecznych manipulacji stawowych.
Tajemnica skuteczności i bezpieczeństwa tkwi w niezwykle precyzyjnym skupieniu sił w „najbardziej tego potrzebującym” stawie przez zastosowanie wielu subtelnych komponentów ruchu co znacznie zmniejsza zakres amplitudy dźwigni pierwotnej, którą może być rotacja, zgięcie lub przesunięcie boczne w stawie. Techniki te doskonale sprawdzają się w stanach ostrych często przynosząc natychmiastową ulgę .Odpowiednio wykonana manipulacja HVLA gwarantuje skuteczność i bezpieczeństwo oraz sprawia, że zabieg jest zupełnie bezbolesny.

Manualne techniki HVLA pozwalają na ukierunkowanie i skupienie siły impulsu aplikowanego na konkretnym segmencie kręgosłupa przy użyciu minimalnej ilości siły terapeuty. Techniki te są bardzo korzystne ze względu na wyeliminowanie elementu torsji i stosowania końcowych zakresów ruchu w stawach kręgosłupa. Dzięki temu pacjent jest układany w sposób komfortowy, a wykonanie manipulacji nie wzbudza negatywnych odczuć ani lęku. Jednocześnie umiejętne zbudowanie bariery tkankowej nie wymaga od terapeuty użycia dużej siły, co jest korzystne w sytuacji gdy pacjent jest od niego większy. Barierę osiąga się przez wielokierunkową kompresję wywieraną poprzez całe ciało terapeuty na wybrany segment, a końcowy impuls jest wykonywany szybko, ale nie traumatyzująco dla tkanek ani dla pacjenta.

Istnieje kilka hipotez podejmujących zagadnienie wpływu technik HVLA:

• uwolnienie zablokowanego pomiędzy powierzchniami stawowymi fałdu błony maziowej lub meniskoidu
• odruchowe obniżenie napięcia / reaktywności mięśni powiązanych neurologicznie z poddawanym zabiegowi stawem
• zerwanie łącznotkankowych zlepień / adhezji wewnątrzstawowych
• przesunięcie nastawiające zablokowaną w nieprawidłowej pozycji powierzchnię stawową (kręg)
• odruchowe obniżenie pobudliwości nocyceptywnej

Efekt „kliku” tłumaczy się obecnie procesem kawitacji (odseparowania powierzchni stawowych), gdzie nagłe zmniejszenie ciśnienia śródstawowego powoduje, iż rozpuszczone w płynie stawowym gazy zostają uwolnione w przestrzeń stawową w postaci bąbelków. Zmniejszenie ciśnienia śródstawowego wywołane jest rozciągnięciem torebki stawowej. Zjawisko kawitacji powoduje, iż krzywa siły-przemieszczenia ulega zmianie, powodując zwiększenie ruchomości stawu.

Zjawisko kawitacji powoduje, iż uwolnione gazy ponownie ulegają procesowi rozpuszczenia w płynie stawowym, co zajmuje przeciętnie 25-30 minut. W tym czasie uzyskanie ponownego kliku (charakterystycznego dla manipulacji) jest niemożliwe.

Wydaje się, iż istnieją przynajmniej 2 mechanizmy działania HVLA. Wewnątrzstawowe efekty mechaniczne manipulacji wydają się całkowicie niezależne od zachodzących efektów neurofizjologicznych, jak na przykład odruchowe zmniejszenie napięcia mięśni określonego skklerotomu / miotomu. Współczesne badania wskazują, iż zjawisko kawitacji jest potrzebne dla uzyskania separacji powierzchni stawowych, lecz nie dla efektu neurofizjologicznego, a więc brak „kliku” nie oznacza, iż zabieg manipulacji był nieudany

Ukierunkowanie zabiegu na wybrany segment i staw odbywa się poprzez proces ogniskowania za pomocą wielokierunkowej kompresji. Budowana bariera i impuls manipulacyjny mają miejsce w pośrednim ustawieniu stawu, zapewniając komfort, bezpieczeństwo i delikatność zabiegu. W wielu technikach manipulacyjnych impuls wykonywany jest w pozycji bliskiej fizjologicznemu końcowi zakresu ruchomości powodując, iż zabieg jest często nieprzyjemny, gwałtowny i agresywny, mogąc prowadzić do podrażnienia pacjenta, szczególnie w przypadkach stanów ostrych.

Jednym z podstawowych elementów skutecznie wykonanej techniki, nie tylko manipulacyjnej, jest właściwa kontrola i praca ciała terapeuty, która przekłada się na jakość kontroli nad pacjentem i tym samym na jakość techniki.